Dạy dỗ trẻ con là nhiệm vụ của người lớn đối với thế hệ tương lai. Đây là công việc yêu cầu nhiều công sức và thời gian, bởi vậy mỗi người lớn nên dành tâm sức để dạy bé, chuẩn bị cho bé kỹ năng sống và một tâm thái lạc quan tích cực. Điều này cần thiết hơn nhiều so với điểm số hoặc kết quả học hành.

Trên thực tế, khi dạy dỗ trẻ em có rất nhiều điều không như ý. Khi trẻ học kém, áp lực tâm lý khiến cha mẹ bực bội, tức giận mắng hoặc đánh con. Mặc dù vậy, có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng học lực của bé không tốt. Trong đó, không hẳn toàn bộ lỗi đều do con.

Trước khi phạt các con, phụ huynh cũng cần tự xem lại mình, xem bản thân có mắc những sai lầm dưới đây hay không, dẫn tới trường hợp con học ngày càng sa sút hơn.

Sai lầm thứ nhất: Liên tục gây áp lực, ép con học

Nhiều bậc cha mẹ cho rằng con học kém vì lười, thời gian dành cho việc học chưa đủ nên ép con học thật nhiều với nguồn giáo viên nước ngoài hàng ngày. Đứa trẻ đi học cả ngày ở trường, đến tối lại tiếp tục phải ngồi vào bàn học, “học cho đến xong bài mới thôi”. Trẻ con hiếu động ham chơi, khi bị bắt học quá nhiều dẫn đến chán nản về tinh thần, sinh ra tâm lý ghét đi học, chỉ muốn nghỉ.

Hoặc có những cha mẹ, khi nhìn thấy con trẻ đang lúc rảnh rỗi hoặc đang vui chơi, liền thúc giục: “Tranh thủ mà học cho xong bài đi rồi mai nghỉ đỡ phải học”, “Con chơi đủ rồi đấy, đi làm bài tập ngay đi!”. Như vậy việc học, đáng lẽ là quá trình thú vị tìm hiểu và khám phá kiến thức đã trở thành một hoạt động bắt buộc và tẻ nhạt. Kết quả là làm trẻ sinh ra suy nghĩ làm bài cho nhanh, qua loa để tiếp tục được chơi.

Nếu như mục tiêu của giáo dục là để con trẻ tiếp nhận kiến thức và nâng cao khả năng tư duy, thì có thể thấy, một đứa bé luôn học để đối phó, không phải bắt nguồn từ thực tâm hay niềm đam mê đã không đạt được mục đích này.

Sai lầm thứ hai: Cáu kỉnh và chê bai con

Bất cứ một câu nói nào của người lớn, nhất là những câu nói lặp lại, đều có thể trở thành khái niệm đối với trẻ. Những lời chê bai như “Sao con học dốt thế? Mẹ nói mãi mà không hiểu”, “Có mỗi học thôi mà con cũng không giỏi được là sao?” rất phổ biến.

Nhiều cha mẹ khi dạy dỗ con, vì không đủ kiên nhẫn khi con chưa hiểu kiến thức nên thường xuyên có những lời mắng mỏ về học lực của trẻ, vô tình khiến đứa trẻ nghĩ rằng “Mình học dốt”. Con sẽ không còn muốn cố gắng vì tự mặc định bản thân vốn không học giỏi.

Thay vào đó, cha mẹ nên khen và khuyến khích những ưu điểm của trẻ nhiều hơn. Ví dụ như nỗ lực của con trong học tập, đứa trẻ đã tiến bộ hơn so với trước… những điều này tuy có phần “vô hình” hơn điểm số nhưng cũng bộc lộ phụ huynh đã đánh giá cao sự nỗ lực của con.

Bằng cách đề cao từng thành tích nhỏ của trẻ, con sẽ dần tự tin hơn, cha mẹ cũng xây dựng được cho con niềm yêu thích học tập.

Sai lầm thứ ba: Quá quan tâm đến kết quả

Từng có phụ huynh luôn nói với con trai: “Nếu con được điểm cao thì mẹ sẽ mua đồ chơi cho con”, “Chỉ được có ngần này thôi à, con nhìn xem con sai ở đâu rồi?”. Và đây không phải hiện tượng “hiếm” khi cha mẹ Việt dạy con.

Nếu dùng cách coi điểm số là tiêu chuẩn để đánh giá con học giỏi hay kém thì cha mẹ đã tạo cho trẻ một áp lực vô hình. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc con làm bài không tốt ví như con bị mệt hôm đi thi, tinh thần căng thẳng khiến con có kết quả kém … Nếu cha mẹ luôn hy vọng con phải liên tục học tốt, chẳng phải chúng ta đã đặt nặng mong muốn của bản thân lên vai của trẻ rồi sao? Phụ huynh còn có thể mắc lỗi, huống hồ những đứa trẻ vốn đang e dè đi từng bước khám phá về thế giới này.

Hơn nữa có những đứa bé học giỏi ngoại ngữ, nhưng không giỏi toán hoặc các môn khoa học, nếu cứ tạo áp lực rằng con phải học đều tất cả các môn sẽ khiến con mệt mỏi hoặc sinh ra suy nghĩ mình phải được điểm cao bất chấp mọi điều. Từ đó mà hỏi bài bạn, gian lận để có được kết quả như cha mẹ mong muốn.

Sai lầm thứ tư: So sánh con với bạn A, bạn B

“Sao con không học tập bạn A kìa, nhà nó khó khăn mà còn học giỏi thế”, “Con hãy xem bạn B kìa, lần nào bạn ấy cũng được tuyên dương ở lớp, con không xấu hổ à”. Một số phụ huynh cho rằng so sánh con với các bạn sẽ khiến con thấy chỗ thiếu sót của bản thân để thay đổi.

Thực tế thì trẻ con sẽ cảm thấy không được tôn trọng, tự ti và sinh ra suy nghĩ ghen tị. Nếu như con chỉ nỗ lực để chiến thắng “đứa trẻ kia” thì mục đích học tập của trẻ chỉ là giành thắng bại với người khác, chứ không phải xây dựng kiến thức, tạo giá trị cho bản thân.

Mỗi đứa trẻ giống như một gam màu của cuộc sống, vô cùng phong phú và đa dạng. Có bé thích học âm nhạc, có bé thiên hướng về ngôn ngữ, có em lại thích học toán và các môn khoa học… Phụ huynh không nên bắtép con hướng theo hình tượng của một người khác, mà nên động viên giúp con nhìn ra những ưu điểm.

Khi thấy con học không tốt, trước khi mắng nhiếctrách mắng con, các bậc phụ huynh chúng ta đều nên xem lại chính mìnhbản thân một chút, xem xem cách dạy con của mình đã tốt chưa, xem mình đã xem xét và cân nhắc cảm xúc của con chưa?

Phụ huynh nên nhớ, dạy con đạt điểm 10 hay học tốt không phải lý tưởng cuối cùng mà dạy con trở thành một người có đạo đức tốt, thành tựu phẩm cách của con mới là điều mang đến lợi ích cho con suốt cả cuộc đời.

Today Education - Giáo viên bản ngữ